Wie nu over de Javazee vaart, ziet geen sporen van de wanhopige strijd die zich hier 75 jaar geleden afspeelde. Ook onder water zijn de sporen van deze Slag in de Javazee goeddeels uitgewist, zoals bij een recente duikexpeditie bleek. De slag was de dramatische climax van drie maanden maritieme strijd met Japan: ruim een week erna moest Nederlands-Indië capituleren.
Het boek De Javazee-campagne na 75 jaar wil de inzet van de Koninklijke Marine en haar bondgenoten in deze periode – ter zee, te land en in de lucht – opnieuw tastbaar maken. Er zijn namelijk wel degelijk sporen van deze strijd te vinden: een grammofoonplaat van het Adelborstenlied, gevonden in de plunje van een jonge officier die met Hr.Ms. De Ruyter ten onder ging; opgewekte brieven aan thuis, trots ondertekend met ‘Uw zoon, de Marinier’; monumenten in Den Helder, bij Nagasaki, in Surabaya en in Houston; de mijnenveger die in maart 1942 als eiland vermomd naar Australië ontsnapte en nu als museumschip te bezichtigen is. En vele andere vindplaatsen van een verleden dat niet vergeten mag worden.
De Javazee-campagne na 75 jaar is een initiatief van het Karel Doorman Fonds. Twaalf auteurs, onder wie verschillende (oud-)marinemensen, werkten aan mee. De bundel begint met een kroniek van de strijd van de Koninklijke Marine tussen december 1941 en maart 1942, en eindigt met een analyse van de ‘lessons learned’. In de bijdragen daartussen beschrijven de auteurs vanuit verschillende invalshoeken de dramatische gebeurtenissen van toen en de latere verwerking ervan. Vertrekpunt daarbij is steeds een herinnering of herinneringsplek. De actualiteit is daarbij nooit ver weg, zoals bijvoorbeeld blijkt uit het hoofdstuk over de duikexpeditie naar de Nederlandse oorlogsgraven in de Javazee in november 2016.
De Javazee-campagne na 75 jaar is niet in de boekhandel te koop. Het boek kost € 19,50 (plus € 3,95 verzendkosten) en verschijnt rond 1 februari 2017. Bestellingen zijn vanaf 9 januari te plaatsen op www.marktenmissie.nl.
Dullemond (red.), De Javazee-campagne na 75 jaar. Sporen van de strijd van de Koninklijke Marine tegen Japan, december 1941 – maart 1942. Zwolle: Markt en Missie, 2017, 172 pp., € 19,50, ISBN: 978-90-826365-0-5.
